2022 został ustanowiony przez Parlament Europejski Rokiem Młodzieży. W ten sposób chciano zwrócić szczególną uwagę na rolę, jaką odgrywa młodzież w budowaniu lepszej przyszłości, a także pomóc młodym ludziom stać się aktywnymi i zaangażowanymi obywatelami oraz wziąć pod uwagę ich głosw polityce europejskiej.
Obchody Europejskiego Roku Młodzieży idealnie współgrały z celami Europejskiej Kampanii Młodzieżowej ATD Czwarty Świat. Pierwsze spotkanie delegatów grup młodzieżowych z Europy odbyło się jeszcze w listopadzie 2021 r. Od początku 2022 r. trwały intensywne przygotowania do letniego spotkania młodzieży w Méry-sur-Oise. Na początku marca przedstawiciele polskiej grupy młodzieżowej wzięli udział w spotkaniu przygotowawczym w Wijhe w Holandii, podczas którego m.in. pracowaliśmy nad tematami, które chcieliśmy poruszyć we Francji oraz wspólnie wybieraliśmy logo wydarzenia. Opracowaliśmy także strategię komunikacji. Pod koniec marca gościliśmy w Polsce Eve i Lou, które są odpowiedzialne za dynamikę młodzieżową w Europie. Podczas spotkania z warszawską grupą młodzieżową opowiedziały nam o przygotowaniach do lipcowego spotkania we Francji.
Europejskie Spotkanie Młodzieży
W dniach 7-12 lipca 2022 r., wraz z około stu pięćdziesięcioma osobami z dziesięciu krajów, uczestniczyliśmy w Europejskim Spotkaniu Młodzieży w Méry-sur-Oise. Przez kilka dni braliśmy udział w warsztatach dyskusyjnych na temat edukacji, pracy i dyskryminacji. Wnioski zaprezentowaliśmy na forum. Młodzież miała okazję rozmawiać na ważne dla siebie tematy, dzielić się spostrzeżeniami, refleksjami, doświadczeniami oraz dowiedzieć się o sytuacji w innych krajach. Popołudniami każdy mógł wziąć udział w wybranym przez siebie warsztacie kreatywnym, np. malowaniu toreb, robieniu kolażu lub malowaniu farbami do muzyki.
Wieczorami relaksowaliśmy i integrowaliśmy się przy muzyce, grach i zabawach. Jednego z wieczorów wzięliśmy także udział w quizie wiedzy o Europie. Pogoda sprzyjała aktywnościom na świeżym powietrzu i spaniu w namiotach albo, jak niektórzy woleli – pod gołym niebem. Wyjazd młodzieżowy do Francji oczywiście nie mógł obyć się bez zwiedzania Paryża. Mimo upału udało nam się zobaczyć najbardziej znane paryskie zabytki: wieżę Eiffla, katedrę Notre Dame oraz Centre Pompidou, czyli Muzeum Sztuki Współczesnej.
Osoby z polskiej grupy młodzieżowej brały bardzo aktywny udział w spotkaniu we Francji. Np. Mateusz udzielił wywiadu na temat swojej drogi z ATD, a Artur miał swój udział w nagrywaniu przesłania wideo od uczestników europejskiego spotkania ATD do delegatów młodzieżowych, którzy brali udział w konferencji młodzieżowej w Pradze w dniach 11-13 lipca 2022 r.
Mówiliśmy różnymi językami i pochodziliśmy z różnych środowisk. Jednak po pięciu dniach nawiązały się silne więzi, a młodych ludzi połączyła wspólna motywacja do przezwyciężenia ubóstwa. Z Francji wróciliśmy z nowym entuzjazmem i energią, czując się silniejsi i bardziej zdeterminowani niż kiedykolwiek, by działać na rzecz własnych interesów.
Kontynuacja Europejskiej Kampanii Młodzieżowej
Po wakacjach kontynuowaliśmy Europejską Kampanię Młodzieżową. Pod koniec października byliśmy we Francji na kolejnym spotkaniu przedstawicieli grup młodzieżowych z Europy. W trzech grupach rozmawialiśmy o trzech tematach: o samotności i byciu we wspólnocie, o przeciwdziałaniu dyskryminacji i przemocy, o potrzebie dokonywania własnych wyborów. Wspólnie przygotowaliśmy specjalne kwestionariusze do późniejszej pracy w grupach krajowych oraz nagraliśmy filmiki, w których wyjaśniliśmy ich cel.
Tematy wybrane na spotkaniu międzynarodowym w październiku omawialiśmy podczas warsztatów dyskusyjnych w Warszawie. W pierwszej kolejności zajęliśmy się tematem izolacji i jej przełamywaniu. Staraliśmy się odpowiedzieć na pytania: co to znaczy „żyć w izolacji”? Jakie doświadczenia mogą prowadzić do izolacji? Następnie rozmawialiśmy jakie mogą być przyczyny i skutki osamotnienia oraz odrzucenia przez innych. Wspólnie szukaliśmy także sposobów na reagowanie, gdy widzimy, że ktoś jest odizolowany.
Następnie poruszyliśmy temat „Chcemy mieć więcej możliwości wyboru”. Zastanawialiśmy się czy: czujemy, że możemy decydować o swoim życiu? Lubimy, gdy decydują za nas inni? Ludzie, którzy mają dużo pieniędzy, mają więcej możliwości wyboru? Mieszkańcy dużych miast mają więcej możliwości wyboru od osób mieszkających w mniejszych miejscowościach? Co przeszkadza nam w dokonywaniu wyborów? Czego potrzebujemy, aby mieć więcej możliwości wyborów?
Podczas kolejnego spotkania młodzieżowego rozmawialiśmy o dyskryminacji. Skupiliśmy się na dwóch pytaniach. Po pierwsze – co powstrzymuje ludzi od mówienia o dyskryminacji? Młodzież wymieniła m.in.: wstyd przed własną słabością, obawa przed brakiem pomocy, tym, że sytuacja ulegnie pogorszeniu, strach przed alienacją w grupie, zależność od dyskryminującego. Po drugie zastanawialiśmy się, jak zachować się, gdy doświadczamy lub jesteśmy świadkami dyskryminacji? Pomysły młodzieży to m.in.: szukanie wsparcia, rozmowa np. z rodzicem, psychologiem, psychiatrą, zgłaszanie sytuacji dyskryminacji dyrekcji szkoły, warsztaty antydyskryminacyjne, interweniowanie, stawanie w obronie osób dyskryminowanych.
Na początku lutego 2023 r. wzięliśmy udział w spotkaniu delegatów grup młodzieżowych w Belgii. Był to czas dyskusji i pracy w grupach tematycznych. Wymieniliśmy się wynikami prac w grupach lokalnych nad tematami Europejskiej Kampanii Młodzieżowej. Mieliśmy również okazję dowiedzieć się więcej o Parlamencie Europejskim i Radzie Europy.
Sesja edukacyjna w Europejskim Centrum Młodzieży w Strasburgu
W dniach 22-29 kwietnia 2023 r. wzięliśmy udział w sesji edukacyjnej w Europejskim Centrum Młodzieży w Strasburgu. Przez tydzień wraz z kilkudziesięcioma osobami z Belgii, Szwajcarii, Francji, Rumunii, Irlandii, Luksemburga oraz Wielkiej Brytanii pracowaliśmy nad podsumowaniem ponad rocznej Kampanii Młodzieżowej ATD Czwarty Świat. Był to dla nas bardzo intensywny czas, wypełniony pracą w grupach, warsztatami i dyskusjami. Mieliśmy możliwość poznać perspektywy osób z różnych krajów, budować swoją pewność siebie i przełamywać swoje obawy związane z występowaniem na forum. Poszerzyliśmy także swoją wiedzę na temat instytucji europejskich.
Realizując Kampanię Młodzieżową wyszliśmy z założenia, że wszyscy młodzi ludzie powinni mieć możliwość osobistej rozmowy z europejskimi decydentami. Naszym celem było wsparcie młodych ludzi, aby mogli przekazać swoje obawy bezpośrednio swoim przedstawicielom na szczeblu europejskim. Dlatego też najważniejsze wnioski z dyskusji zaprezentowaliśmy ostatniego dnia delegatom europejskich instytucji i organizacji. Przedstawiliśmy trudności oraz rekomendacje młodzieży dotyczące realnych możliwości dokonywania przez nią życiowych wyborów oraz tego jak walczyć z izolacją i dyskryminacją młodych ludzi. Po prezentacji poprowadziliśmy spotkania z każdym z delegatów, zadawaliśmy im pytania, a także wspólnie z nimi szukaliśmy odpowiedzi na nurtujące nas pytania.
Aby zastanowić się nad zmianami potrzebnymi dla świata bez niesprawiedliwości, absolutnie konieczne jest wzięcie pod uwagę perspektywy ludzi, którzy bezpośrednio ich doświadczają, a których rzadko pyta się o zdanie. Młodzież wykazała się odwagą, by mówić głośno o swoich osobistych doświadczeniach. Podjęła duży wysiłek, ponieważ jest przekonana, że jej myśli i słowa muszą zostać usłyszane. Młodzi ludzie zaprezentowali wyniki Kampanii przedstawicielom instytucji i organizacji europejskich, z nadzieję, że wykorzystają oni tę wiedzę, aby doprowadzić do realnych zmian, dzięki którym możliwe będzie zapewnienie poszanowania praw każdego człowieka.
Pobyt w Strasburgu na długo zostanie w naszej pamięci. Europejskie Centrum Młodzieży przez tydzień było dla nas bezpieczną przestrzenią bez oceniania, za to przepełnioną poczuciem solidarności i wspólnoty, gdzie głos młodzież jest naprawdę ważny. Wróciliśmy do Polski z poczuciem dumy z wykonanej przez nas pracy, umocnieni nowymi doświadczeniami oraz energią do dalszego działania. Teraz przyszedł czas na zastanowienie się, co możemy zrobić z wypracowaną podczas całej kampanii wiedzą na szczeblu krajowym i europejskim. Mamy już kilka pomysłów – trzymajcie kciuki za ich realizację!